Ήρθε το Πάσχα! Άνθισαν και οι κουτσουπιές! Οι υπέροχοι αυτοί θάμνοι που με τα μοβ ανθάκια τους σπάνε τη μονοτονία του πράσινου της ελληνικής υπαίθρου. Μαζί με τις ψαλμωδίες τις Μεγάλης Εβδομάδας, ακούγονται και οι ψιθυριστές προσευχές τους να αργήσει η βροχή και ο αέρας για να κρατήσει ατσαλάκωτη η φορεσιά τους. Δέκα μέρες τους παραχώρησε η Άνοιξη. Δέκα μέρες τον Απριλομάη οι κουτσουπιές θέλουν να είναι πανέμορφες και να επιβάλουν το χρώμα τους στη φύση.
Ο πανέμορφος αυτός θάμνος είναι γνωστός με πολλά ονόματα σε όλη την Ελλάδα. Αλλού τη λένε τσερακιά, μελικουκιά ή κουτσικιά και αλλού αγριοκερατιά. Είναι ξαδέρφη της χαρουπιάς. Οι καρποί της είναι σαν μακριά φασόλια, πολύ σκληροί και χορταίνουν τα πουλιά, όταν ωριμάσουν. Οι κουτσουπιές στολίζουν πάρκα και κήπους, είναι όμως ιδιαίτερα μαγευτικές όταν τις βλέπεις να ξεπροβάλουν ανάμεσα στο πυκνό πράσινο της υπαίθρου. Συνήθως φυτρώνουν δίπλα σε βελανιδιές, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο.
Το φυτό αυτό δεν απαντά στην ελληνική μυθολογία, λες και η ομορφιά του άφησε ασυγκίνητους τους αρχαίους Έλληνες. Έως που ήρθε ο Χριστιανισμός και η κουτσουπιά συνδέθηκε με ένα γεγονός που μάλλον την αδικεί. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, από ένα δέντρο κουτσουπιάς κρεμάστηκε ο Ιούδας. Το ελαστικό της κλωνάρι όμως λύγισε και έτσι ο Ιούδας δεν πέθανε αμέσως, αλλά έμεινε μισοπνιγμένος, στον αέρα, τρεις μέρες. Γι' αυτό και η ψυχή του δε βρέθηκε στον Κάτω Κόσμο, όταν κατέβηκε ο Χριστός πριν την Ανάστασή Του. Η κουτσουπιά είναι γνωστή και ως "δέντρο του Ιούδα" αν και ελάχιστοι αναφέρονται σε αυτήν μ' αυτό το όνομα.
Τα φύλλα της κουτσουπιάς χρησιμοποιούνταν ως ένα είδος... αλουμινόχαρτου, παλιότερα, στα ορεινά χωριά της Στερεάς Ελλάδας και της Ηπείρου. Με τα μεγάλα, πλατιά κουτσουπόφυλλα οι γυναίκες τύλιγαν τις μπομποτίσιες κουλούρες που παράχωναν στη χόβολη. Έκαναν μάλιστα και αρμαθιές από φύλλα τις οποίες ξέραιναν στη σκιά, για να τις χρησιμοποιήσουν το χειμώνα. Πριν τη χρήση, μαλάκωναν τα φύλλα σε νερό.
Το ξύλο της κουτσουπιάς δεν έχει ιδιαίτερη αξία, γι' αυτό και έχουν γλιτώσει από την... αγριότητα της υλοτόμησης. Παλιότερα κάποιοι μερακλήδες έφτιαχναν μικροέπιπλα ή στόλιζαν με ξύλο κουτσουπιάς το σαμάρι του ζώου τους.
Οι πληροφορίες του σημερινού ποστ είναι βασισμένες στο περιοδικό "Γεωτρόπιο", τεύχος 209, Μ. Παρασκευή 9 - Μ. Σάββατο 10 Απριλίου 2004. Οι φωτογραφίες είναι σημερινές. Τις τράβηξα το πρωί πηγαίνοντας βόλτα. Η πρώτη φωτογραφία είναι από την αυλή του σχολείου μας. Παρόλο που η αυλή είναι μικρή και οι ρίζες των δέντρων έχουν χαλάσει την άσφαλτο που είναι κάτω, επέμενα από πέρσι να μην κοπούν. Και ο διευθυντής μου, επίσης λάτρης των δέντρων αυτών, τις άφησε στη θέση τους! :)
